Yumurtalık kistleri (over kistleri) küçük içi sıvı dolu yapılardır.
Kasıklarda ağrı, ilişki sırasında ağrı, adet zamanlarında ağrı gibi şikayetlerin yanı sıra rüptüre olursa (patlarsa) ve torsiyone olursa (burkulursa) şiddetli karın ağrısı, baş dönmesi, bulantı, kusma gibi şikayetlere de neden olabilirler.
Yumurtalık kistleri (over kistleri) küçük içi sıvı dolu yapılardır.
Kasıklarda ağrı, ilişki sırasında ağrı, adet zamanlarında ağrı gibi şikayetlerin yanı sıra rüptüre olursa (patlarsa) ve torsiyone olursa (burkulursa) şiddetli karın ağrısı, baş dönmesi, bulantı, kusma gibi şikayetlere de neden olabilirler.
Over kistlerinin çeşitli tipleri vardır
Follikül kisti
Bu kistleri gelişmiş follikülde yumurtlama (ovulasyon) olmaması sonucu gelişirler. Genellikle 3-5 santimetre boyutlarında olurlar. Genellikle hiçbir bulgu vermeden kaybolurlar. Bazı kadınlarda kasık ağrısına neden olabilirler. Bu kistler rüptüre olursa yani patlarsa kasıkta keskin bir ağrı hissedilmesine sebep olurlar. Bu ağrı adet döneminin ortasına denk gelen zamanlarda hissedilir.
Bu kistlerin boyutları ultrason takipleri ile izlenir ve kendiliğinden kaybolmaları beklenir, eğer giderek boyutları artar ve kaybolmazsa tedavi gerektirebilir.
Hemorajik kist
Bir kistin içerisine kanama olmasıyla meydana gelen kistlere verilen isimdir. Sık görülürler. Oldukça ağrılıdır. Çok büyük olasılıkla kendiliğinden birkaç ay içerisinde kaybolurlar.
Endometrioma (Çikolata kisti)
Bu kistler rahmin en iç tabakasının yani endometrium tabakasının yumurtalıklar üzerinde bulunması ve kistleşmesi sonucunda oluşur. Kistlerin içinde akışkan kahverengi bir sıvı mevcuttur. Bundan dolayı çikolata kisti adı verilir.
Doğum kontrol hapları ovulasyonu (yumurtlamayı) engelleyerek over kisti oluşumunu engellerler.
Teşhis
Teşhis muayene ve ultrason ile rahatlıkla koyulabilir. Bazı tür over kistlerinde kanda CA-125 ve benzeri tümör belirteçleri yüksek bulunabilir. Bazı kistlerde nadiren Tomografi, MR gibi yöntemler ayırıcı tanı v.b durumlar açısından gerekebilmektedir.
Tedavisi
Follikül ve korpusluteum kistleri gibi fonksiyonel over kistleri en sık görülen over kistleridir ve bunlar genellikle kendiliğinden kaybolurlar, nadiren tedavi gerektirirler. Kendiliğinden kaybolmaz veya giderek büyürlerse laparoskopik ya da açık ameliyatla tedavi gerektirebilirler.
Çapı 5 cm’den küçük kistler genellikle birkaç ay içinde kendiliğinden kaybolur. Bu kistlerin küçülmesini sağlamak amacı ile doğum kontrol hapları kullanılabilir. Kendiliğinden veya doğum kontrol hapları kullanıldığında kaybolmayan kistler cerrahi olarak çıkarılır.
Çapı 5 cm’den küçük olanlar genellikle iyi huylu kistlerdir. Eğer ağrı yoksa bu kistler bir süre izlenebilir. Çapı 5 cm’den büyük, diğer organlara yapışık, septalar içeren ve solid(katı) yapıdaki tümörlerin ise hiç bir bulgu vermese dahi cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir. Çapı 8 ya da 10 cm’den büyük kistlere ise genellikle ameliyat önerilmektedir.
Yumurtalık kistleri gebeliği ( hamileliği ) engeller mi?
Yumurtalık kistleri çoğunlukla gebeliği engellemezler. Kistler kaybolduktan sonra hatta kist varken de gebe kalmak mümkündür. Daha az görülen endometrioma (çikolata kisti) gebeliğe engel olabilir. Bu durumlarda gebelik için tedavi veya ameliyat sonrası tedavi gerekebilir.
