Erken menopoz hem dünyada hem de ülkemizde gittikçe artıyor. Erken Menopoz belirtileri nelerdir? Tedavisi var mıdır?
“Kadınlarda ortalama menopoz yaşı dünyada 51, ülkemiz için ise 49’dur.”
Bir kadının Erken Menopoza girdiğini söylemek için kaç yaşında olması gerekiyor?
Bir kadın, 45 yaşının altında menopoza girmişse erken menopozdan bahsedebiliriz. Bu kadınlarda genellikle 40 yaşından sonra adet düzensizlikleri ve menopoz semptomlarından en belirgini olan ateş basmaları yavaş yavaş ortaya çıkmaya başlar.
Erken Menopoza giren kadın sayısı sizce artıyor mu?
Günümüzde kötü yaşam şartları ve stresle savaşan kadınlarımız bundan oldukça etkilenmektedir. Doğal ürünlerden giderek uzaklaşıldığı için yapay hormonlara çok fazla maruz kalmaktadır. Sadece besinlerdeki yapay hormonlar da değil, pestisitler, besinleri korumak için kullanılan katkı maddeleri, doğal olmayan kozmetikler, kullandığımız pet şişeler gibi kimyasallar da yalancı hormon etkisi ile kadınların vücuduna etki etmektedir. Tüm bunlar sebebiyle menopoza erken giren kadın sayısında ciddi bir artış görmekteyiz.
Erken Menopozun sebepleri nelerdir?
- Erken menopozun en sık görülen sebebi, prematüre over yetmezliği dediğimiz yumurtalıkların belli bir yaştan sonra susması, artık onu uyarması gereken hormonlara karşı cevap vermemesi, görevini yerine getirmemesidir. Bu duruma en çok neden olanlardan biri otoimmün hastalıklardır. Otoimmün hastalık vücudun kendi organlarını, hücrelerini yabancı algılayarak onları yok edecek antikorlar oluşturduğu ve bu hücrelerin işlevini bozduğu durumdur. Otoimmün hastalıkların günümüzde bu kadar çok artmasını nedeni de çevresel kirlenme, GDO’lu gıdalar, besin allerjileri, kimyasallar, radyasyon gibi faktörlerdir. Bu kişilerde insülin metabolizmasında ve tiroid fonksiyonlarında da genellikle problemler görürüz.
- Diğer bir sebep genetik faktörlerdir. Annelerinde erken menopoz görülen kadınlar %10-20 oranında erken menopoz adayıdır.
- Geçirilmiş bir kanser sonucu kemoterapi ve radyoterapiye maruz kalmak da over fonksiyonlarını erken yaşlarda bozabilir.
- Geçirilmiş bazı enfeksiyon hastalıkları (kabakulak, tüberküloz vb.) sonucu overler etkilenebilir, fonksiyonlarını yitirebilir.
- Bazı durumlarda (endometriozis, kanser, torsiyon, over kitleleri gibi ) operasyonla yumurtalıkların alınması gerekebilir. Bu durumda kişi cerrahi olarak menopoza girmiş olur.
- Duygusal travmalar, ani kayıplar, büyük felaketler, sınavlar sonucu aşırı yükselen stres hormonları etkisi ile de kadınlık hormonları yapımı bozulabilir. Kadının kadınlık algısı, kendi bedenini sevip sevmemesi, kendini bir kadın gibi hissetmemesi, taciz gibi durumlarda da over fonksiyonları bir süreliğine durabilir. Bu durumlarla çalışıp algıyı düzelttiğimiz de ise geri dönebilir.
Erken Menopoz belirtileri nelerdir?
Adet döngüleri düzensizleşen, 3-6 ay süreyle adet göremeyen ve bunun yanında ateş basması şikayetleri mevcut kadınlarda erken menopozdan şüphelenilip gerekli testler yapılmalıdır.
Ailede erken menopoz öyküsü olan kadınlarda ise bu durum mutlaka akla gelmelidir.
Erken Menopozun bir tedavisi var mıdır? Erken fark edildiğinde menopoza girme süresi uzatılabilir mi?
Etkenlerine bakılarak erken menopozda tedavi şekilleri değişir. Eğer bir cerrahi erken menopoz veya kemoterapi, radyoterapi ya da enfeksiyon gibi durumlarla over fonksiyonları tamamen yitirilmişse geri dönüşümsüzdür ve uzun süreli dışardan doğal hormon takviyeleri ile kişinin yaşam kalitesi arttırılır.
Cerrahi olmayan nedenlerle meydana gelmiş erken menopoz belitileri, araştırması yapılarak bazı hastalarımızda over fonksiyonları geri dönebilmektedir.
Son olarak kadınların menopoz dönemini rahat ve mutlu geçirmeleri için öncesinde nasıl bir yaşam tarzına sahip olmaları gerekir?
Kadınların rahat bir menopoz geçirmeleri için spor, dengeli beslenme, yeterli mineral ve vitaminler, beden farkındalığı egzersizleri, kendine vakit ayırma ve hobiler çok önemlidir.
